Hardlopen in de overgang: voeding

In de overgang verandert er een aantal dingen. Voor jou als sporter is het belangrijk om in deze periode extra op je voeding te gaan letten. Lidia Bernabei, diëtist en specialist in de menopauze en het vrouwenhart, deelt in dit artikel haar kennis.

“De overgang kan wel tien jaar duren. In deze periode moet je nog meer op je voeding gaan letten. Verzadigde vetten, zoals in kaas, koekjes en kokosvet, dragen bij aan je ‘slechte’ cholesterol. Onverzadigde vetten zijn beter en herken je met het volgende ezelsbruggetje: ze zijn vloeibaar bij kamertemperatuur. Kies voor onbewerkte producten en volg het mediterrane dieet: eet veel kleurrijke groenten en gebruik extra vierge olijfolie. Deze combi levert vezels, vitamines, mineralen en antioxidanten, allemaal belangrijk om de kans op hart- en vaatziekten en kanker te verlagen. Extra vierge olijfolie is ook rijk aan bètacaroteen, dit herstelt de bloedvaten die sneller achteruitgaan tijdens de overgang.

Het verhaal van Kira (54): “In de overgang ben ik wat zwaarder geworden. Ik ben ook meer op mijn voeding gaan letten. Maar zelfs met soms drie keer sporten op een dag en weinig eten val ik niet af. Het schijnt dat je ook anders moet gaan eten maar daar heb ik me nooit zo in verdiept. Ik eet ’s ochtends yoghurt met fruit en cruesli, ’s middags twee boterhammen en ’s avonds een maaltijd en iets lekkers bij de koffie.”

Vrouwen die sporten merken vaak dat ze toch aankomen. De oorzaak is dat je ruststofwisseling daalt en je spiermassa afneemt. Daarom zijn eiwitten zo belangrijk. Eet je hetzelfde, dan sla je de overtollige energie als vet op. De Eetmeter-app helpt je bewust te worden van wat je eet, en de Kies Ik Gezond-app maakt productvergelijkingen makkelijk. Zo kun je bijvoorbeeld zien dat cottage cheese minder verzadigd vet bevat dan smeerkaas, maar wel meer eiwitten.

Tijdens de overgang krijg je te maken met hormonale schommelingen. Mijn advies: houd het bij drie eetmomenten per dag om bloedsuikerschommelingen te voorkomen. Neem als tussendoortje bijvoorbeeld kwark of noten, voor extra eiwitten. Fruit bevat suiker en kan ook schommelingen veroorzaken. Prima bij ontbijt en lunch, liever niet als tussendoortje. Beperk alcohol tot twee glazen per week. Alcohol verergert opvliegers, verhoogt het risico op kanker én je buikomvang.”

Voorbij de 10 kilometer

Hoewel het nu nog ver weg lijkt ben je, als je 10 kilometer comfortabel kunt hardlopen, klaar voor een volgende uitdaging. Dat kan 15 kilometer zijn of, ietsje verder, 10 Engelse mijl (16,1 kilometer). Om van daaruit door te trainen naar je eerste halve marathon. Waarbij natuurlijk niks moet: misschien vind je het wel veel leuker om je de komende maanden te gaan toeleggen op een snellere 10 kilometer. Maar wil je op dit moment verder lopen, lees dan dit artikel. 

Ben jij klaar voor de volgende stap?

Het lopen van langere afstanden stelt nieuwe eisen aan je training: je gaat vaker, verder en ook sneller trainen. Zorg dat je daar mentaal en fysiek klaar voor bent. Dan houd je de kans op onnodige blessures en tegenvallende resultaten klein. Maar wanneer weet je nou dat je toe bent aan de volgende stap? Wat mij betreft kun je aan een 15 kilometer en verder gaan denken als je de afgelopen drie maanden meerdere keren een 10 kilometer loop comfortabel binnen het uur hebt afgelegd. Nog beter is het als je ook al eens wat verder bent geweest, 12 kilometer bijvoorbeeld. Met deze basis ben je klaar om in ongeveer drie maanden naar je eerste 15 kilometer of 10 Engelse mijl toe te werken. 

Perfecte tussenstop

Als je na de 10 kilometer verder wilt, is een 15 of 16,1 kilometer een perfecte tussenstop op weg naar de halve marathon. Want als je in staat bent om ruim 15 kilometer comfortabel hard te lopen, is de halve een realistisch volgend doel. Belangrijk is vooral dat je de tijd neemt. Op weg naar de 15 of 10 EM, maar ook daarna. Het is verstandig om bij het bereiken van een mijlplaal even een paar weken een pas op de plaats te maken en je nieuwe basis te verstevigen. 

Schema van 10 naar 16,1 kilometer (10 EM)

Uitgaande van drie trainingen per week kun je in 12 weken toewerken naar het lopen van je eerste 10 EM. Twee keer per week trainen kan ook, je bent dan natuurlijk wel meer weken bezig. Overigens raad ik je echt aan om tijd te maken voor drie trainingen per week: het trainen voelt dan gewoon comfortabeler. 

Benieuwd naar het schema? Mijn boek Van 5 naar 10 kilometer – Maak je eigen hardloopschema is te koop bij bol.com.

Trainingstempo bepalen

Juist als je het zwaar krijgt tijdens het lopen, gaat je hoofd spelletjes met je spelen. Je begint opeens te twijfelen, aan alles. Maar vooral vraag je je af hoe lang je op hetzelfde tempo door kunt lopen. Zou het niet fijn zijn als je vooraf weet hoe hard je echt kunt? Dat je niet denkt: ik kan dit wel of niet, maar dat je het wéét? 

De juiste tempo’s

We gaan er in dit artikel vanuit dat je trainingen de volgende lopen bevatten: duurloop, tempoloop en intervaltraining. Elk van deze lopen heeft een eigen doel. De duurloop is bedoeld om je beenspieren sterker te maken en je uithoudingsvermogen te vergroten. Tempolopen verhogen ook je uithoudingsvermogen en trainen bovendien je tempovastheid (je kunt een bepaalde snelheid steeds langer vasthouden). En intervaltraining? Die werk je af om je basissnelheid te verhogen. Hoe bepaal je nu wat voor elk van deze trainingen het juiste tempo is? 

De 10-minutentest

Misschien heb je al een GPS-horloge (of kun je er één lenen). Zo kun je gemakkelijk snelheid en afstand meten. Met een 10-minutentest kun je nu eenvoudig de drie bedoelde tempo’s uitrekenen. Simpel gezegd: je gaat 10 minuten lang zo hard mogelijk lopen. Met behulp van je horloge weet je welke afstand je in 10 minuten hebt afgelegd. En daarmee kun je ook je (gemiddelde) snelheid tijdens die 10 minuten berekenen. Voorbeeld: je hebt 2000 meter in 10 minuten gelopen. De gemiddelde snelheid gedurende die 10 minuten: 12 kilometer per uur. Een kwestie van afstand en tijd met zes vermenigvuldigen.

Jouw trainingstempo’s

Stel, je hebt in 10 minuten 1900 meter gelopen. Dan was je snelheid 11,4 kilometer per uur. Nu je die snelheid hebt, kun je het tempo van elk van je drie trainingslopen bepalen: duurlopen gaan op 60-70% van je 10-minuten snelheid. Tempolopen op 80-90% en intervaltraining op 100-110%. Wat betekent dit nu precies als je aan het trainen bent? Je duurlopen gaan op een snelheid van tussen de 6,8 en 8 kilometer per uur. En je tempolopen? Die gaan harder, tussen de 9,1 en 10,3 kilometer per uur. Intervallen doe je op een snelheid van 11,4 kilometer per uur of harder.

Vier keer per jaar APK

Als je vaker en gevarieerder gaat trainen, zal je conditie snel vooruitgaan. Dat betekent ook dat je sneller gaat lopen. Je kunt je voorstellen dat daarom jouw score op de 10-minutentest ook verandert. Doe daarom vier keer per jaar de test opnieuw. Trouwens, let in alle gevallen op je gevoel: als je volgens de test een bepaald tempo moet lopen en dat voelt niet goed, pas dan het tempo zo aan dat het wél goed voelt. 

Dit artikel is gebaseerd op tekst uit mijn boek Van 5 naar 10 kilometer – Maak je eigen hardloopschema. Het boek is te koop op bol.com. 

Wil jij sneller hardlopen? Lees hoe

Sneller hardlopen, wie wil dat niet? Er zijn dan ook tal van tips te vinden online. De belangrijkste tips zetten wij hier voor je op een rijtje.

Runner’s World: zoek de heuvels op

Sneller worden doe je volgens dit bekende tijdschrift op een heuvel. Doe na een gedegen warming-up vier tot acht heuvelsprints: ren in tien seconden maximaal omhoog en neem tussen herhalingen negentig seconden hersteltijd. En het blad deelt nog twee tips: rustige duurlopen horen 85% van je schema te beslaan. Tip drie: breng variatie aan in je trainingen, daar word je sneller (en vrolijker) van.

ProRun: kort maar krachtig

Een simpele tip van dit online runnersmagazine: voeg yoga toe aan je wekelijkse routine. Je wordt er extra flexibel van en herstelt sneller van looptrainingen. Twee keer winst dus.

Nike.com: alsmaar verder

Loop wat verder dan normaal, elke week opnieuw. En volgens dit sportmerk zorgen heuvel- en intervaltraining voor meer snelheid.

Intervallen is leuker in een hardloopgroep, bijvoorbeeld bij Loopmeesters.

Hardlopen.nl: train vaker

Volgens deze website van de Atletiekunie kun je sneller worden door een training toe te voegen aan je weekschema. Ook is bekend dat mensen die trainen voor bijvoorbeeld een marathon vaak sneller worden op de kortere afstanden. Hun uithoudingsvermogen is namelijk toegenomen door de lange marathontrainingen.

Red Bull: beter vaker kort dan één keer lang

Loop veel van je trainingen op 75 tot 80% van je maximale hartslag. Zo werk je aan het verbeteren van je uithoudingsvermogen. En doe eens wat versnellingen, aan het einde van je rustige duurloop. En nog een laatste tip van dit energiedrankje: drie keer dertig minuten trainen in de week is beter dan één keer anderhalf uur.

TrainingPeaks versus Trenara

Er zijn op dit moment twee coachingsprogramma’s snel populair aan het worden: Trenara en TrainingPeaks. In dit artikel een korte vergelijking tussen deze twee apps. Zo kun je voor jezelf bepalen welk programma het beste bij jou past.

Een algoritme als runningcoach

De app Trenara schotelt je trainingen voor op basis van een algoritme. Bepaal je doel, je streeftijd en hoeveel weken je wilt trainen. Trenara zal hier een schema bij maken. Omdat je ook opgeeft wat je huidige niveau is, wordt ook bepaald of je doel realistisch is (en eventueel aangepast). Trainingen die je gedaan hebt worden via Strava, Garmin of Polar teruggekoppeld aan Trenara. Deze informatie is weer input voor je volgende trainingen. Trenara heeft dan ook als claim: de meest persoonlijke running app. Hoewel je dat persoonlijke dus niet al te letterlijk moet nemen, een algoritme gebaseerd op data maakt en beheert immers je schema, niet een mens.

Een mens als runningcoach

Hoewel TrainingPeaks ook met algoritmes werkt is hier het vertrekpunt anders. TrainingPeaks kun je gebruiken voor jezelf, of je kiest uit een groeiend aantal TrainingPeaks coaches van vlees en bloed. Als je geen coach gebruikt kun je uit honderden (gratis of betaalde) trainingsschema’s kiezen. Zonder coach krijg je toch waardevolle informatie, na de trainingen. Zaken als fitheid, vermoeidheid en trainingsbelasting geven na elke training aan of je op de juiste weg bent of bijvoorbeeld een extra dag rust moet nemen. Deze indexcijfers worden automatisch bepaald op basis van jouw geuploade trainingsresultaten (hartslag en tempo’s). 

Train je met Trenara dan worden je toekomstige workouts gebaseerd op je voorgaande trainingen. Als je TrainingPeaks zonder coach gebruikt gebeurt dit niet: het schema is statisch, het houdt geen rekening met resultaten uit het verleden. Laat je je via TrainingPeaks coachen dan is dit uiteraard anders: de coach volgt je vorderingen nauwgezet en stuurt bij waar nodig. En over het uitvoeren van die workouts: met TrainingPeaks komen je toekomstige workouts automatisch in je Garmin GPS-horloge te staan. Handig, zo kun je met één druk op de knop aan een training beginnen. Met Trenara kan dit ook, je moet dan wel kiezen voor een betaalde versie van deze app.

Extra functies tegen meerprijs

Zowel TrainingPeaks als Trenara hebben extra functies waarvoor betaald moet worden. De belangrijkste hiervan zijn voor Trenara: het bepalen van je trainingsdagen, het verschuiven van trainingen en het kiezen van een nieuw doel. 

Bij TrainingPeaks betaal je vooral meer voor extra trainingsdata op basis van je trainingen. En als je trainingen wilt verplaatsen kost dat ook geld (maandbedrag). Bekijk de websites van Trenara en TrainingPeaks voor een overzicht van alle verschillen tussen de betaalde en gratis versie. Overigens doen TrainingPeaks gebruikers met een coach er goed aan de betaalde versie via de coach te laten lopen: je zit er minder lang aan vast en het is goedkoper. 

TrainingPeaks of Trenara?

Om te bepalen welk programma het beste bij je past raad ik je aan van beide apps de gratis versie te gaan gebruiken. En dan zonder coach (TrainingPeaks). Door met de apps te gaan trainen leer je ze al snel beter kennen en ontdek je ook wat je fijn/belangrijk vindt en wat niet. En ook welke app het meest gebruiksvriendelijk is en aansluit bij jouw wensen. Tot slot is ook de vraag belangrijk of je uit de voeten kunt met een statisch schema (TrainingPeaks zonder coach) of dat je meer behoefte hebt aan een dynamisch schema (Trenara).

De Zuid-Eifel: een paradijs voor hardlopers

In het westen van Duitsland ligt de Zuid-Eifel met haar adembenemende landschappen en charmante dorpjes. Dit gebied is een walhalla voor hardlopers die op zoek zijn naar ongerepte natuur. Lees hier over de aantrekkingskracht en het vele moois van dit gebied.

De Zuid-Eifel staat bekend om zijn gevarieerde en overweldigende natuur. Weelderige groene valleien, glooiende heuvels en dichte bossen kenmerken het landschap. Wandelpaden doorkruisen de regio en nemen (hard)lopers mee door het prachtige landschap.

De Zuid-Eifel heeft een geologische geschiedenis die is gevormd door vulkanische activiteit, met een uniek en boeiend landschap als resultaat. De vulkanische meren en Maaren (kraters), zoals het beroemde Pulvermaar en Schalkenmehrener Maar, bieden bezoekers een glimp van het vurige verleden van de regio. Deze kratermeren zijn omgeven door weelderige natuur en zijn ideale plekken om helemaal tot rust te komen.

Charmante dorpjes sieren de Zuid-Eifel, elk met zijn eigen sfeer en karakter. Deze dorpen, zoals Bitburg en Prüm, hebben een rijk cultureel erfgoed, met vakwerkhuizen, kasseienstraten en gastvrije inwoners. 

Naast charmante dorpen herbergt de Zuid-Eifel oude kastelen die getuigen van eeuwen geschiedenis. Kasteel Vianden, gelegen in de nabijgelegen Ardennen, is een goed voorbeeld. Zijn middeleeuwse architectuur en prachtige uitzichten maken het een must-see voor bezoekers van deze regio.

De Zuid-Eifel is niet alleen een lust voor het oog, maar ook voor de smaak. De lokale keuken weerspiegelt de overvloed aan landbouw en culinaire tradities in de regio. Bezoekers kunnen genieten van regionale specialiteiten, waaronder stevige stoofschotels, ambachtelijke kazen en versgebakken brood. 

Of je nu een fervent hardloper bent, een geschiedenisliefhebber, of eenvoudigweg op zoek bent naar rust, deze regio heeft voor elk wat wils. Van de vulkanische landschappen en historische dorpen tot de heerlijke lokale keuken, nodigt de Zuid-Eifel reizigers uit om op ontdekkingstocht te gaan.

Trainen met TrainingPeaks

Wat ik ook nog even wil zeggen is dat jij een heel motiverende coach bent met veel kennis en ervaring. Het voelt heel goed om de verantwoordelijkheid bij jou te leggen (voor het plannen van de trainingen, bijhouden van de voortgang etc.).

Lisette Kuys over TP coach Karel Kolb
Grachtenloop Haarlem
Grachtenloop Haarlem

Loopgroep Loopmeesters bestaat al sinds 2014. Wat je misschien nog niet weet is dat je sinds begin vorig jaar ook mee kunt trainen op een andere manier. TrainingPeaks is een online trainingsprogramma waarin jouw persoonlijke coach van dag tot dag nieuwe trainingen klaar zet. Als jij met een Garmin traint staan die trainingen zelfs meteen in jouw horloge. Het enige wat jij zelf moet doen is je hardloopschoenen aantrekken en op start drukken. Trainer Karel Kolb is Level 1 TP coach en begeleidt op dit moment al tientallen lopers.

Klant vertelt: Lisette Kuys

´Op dit moment train ik voor de halve marathon van Leiden. Ik wilde heel graag een keer een halve marathon lopen. Ik hoorde van een aantal andere lopers van Loopmeesters goede verhalen over trainen met TrainingPeaks. Aangezien ik zelf al lid ben van Loopmeesters en Karel ken leek me dit een logische stap.

Wil jij ook met TrainingPeaks en Karel trainen voor een wedstrijd in 2024? Klik dan hier.

Mijn doel was eerst om de halve van Schoorl te lopen, die werd echter geannuleerd. Daarom ga ik nu weer twaalf weken trainen, voor de halve marathon van Leiden (15 mei 2022). De trainingen zijn gebaseerd op de Souplessemethode: veel intervaltraining en uitdagende wisseltempo´s. Ik train drie keer per week, wat prima te doen is nu ik nog volledig thuis werk.

Er is veel afwisseling qua afstanden waardoor het allemaal goed vol te houden is. Ik vind het fijn als een training afwisselend is: veel loopjes worden in stukjes gehakt waardoor het allemaal veel korter lijkt. Er is voldoende rust tussen de snelle stukken.

Het is natuurlijk ook heerlijk dat Karel de trainingen voor me maakt: ik hoef nergens over na te denken en alleen de instructies op mijn horloge te volgen.

Of ik TrainingPeaks zou aanraden? Jazeker! Doordat de trainingen in je horloge worden gezet is het een heel efficiënte manier van trainen. Daarbij houdt Karel mijn vorderingen in de gaten en stuurt bij als dat nodig is.

Trainen doe ik graag in mijn eentje, in de ochtend. Vergaderingen plan ik om mijn trainingen heen. Maar je kunt ook altijd binnen de loopgroep afspreken om een training samen te doen.´

Wil jij ook met TrainingPeaks en Karel trainen voor een wedstrijd in 2024? Klik dan hier.

Naschrift van de redactie 🙂 Lisette heeft de halve van Leiden inmiddels met een grote glimlach gelopen en liep in september 2022, opnieuw samen met TP en Karel, een ijzersterke Dam tot Damloop.

Gun jezelf een tweede ronde, thuisblijven is zonde

Maandag 4 oktober 2021: 7 op een schaal van 10. Pijn. Noteerde ik op 3 oktober nog een 3, tijdens die personal training de 4e liep de pijn snel op. In mijn linkerenkel, bij elke stap. Terug op de fiets naar huis wist ik dat het anders moest. Vanmorgen, bijna twee maanden na die 7, liep ik met windkracht 7 weer een pijnvrije (en heerlijke!) zes kilometer door de Kennemerduinen.

De afgelopen acht weken hebben mij vooral heel veel goeds gebracht. Het voelt als een complete reset van mijn (lopers)lijf. Dag in dag uit ben ik bezig geweest met oefeningen, oefeningen, oefeningen. En nog meer oefeningen. En kracht, heel veel kracht. Thuis, in de sportschool, langs het Wed. En ook nog een overdosis lenigheid, gymnastiekoefeningen en looptechniek.

Hoe het voelt om zélf een blessure te hebben

Met als resultaat dat ik nu weer op de weg/het duinpad terug ben. En een heel belangrijke ervaring rijker, als trainer: hoe het voelt om zélf een blessure te hebben. Wat dat met je doet, naast het ongemak is het mentaal ook wel even schrikken. ‘Ga lekker zwemmen en fietsen joh’: ja daaaaag! En er kwam nog meer goeds: trailrun clinics.

Twee maanden tobben en 400 pagina’s lezen verder

Ik kocht een boek over trailrunnen. Lopen door de duinen maar dan bedacht door een reclamebureau. Boordevol looptechniek, testjes om je zwakke punten te vinden (en heel veel oefeningen om die te overwinnen ☺) en specifieke trainingen met bijbehorende schema’s. Veel van die trainingen kan ik nu (voorzichtig) weer doen en ze bevallen me goed.

Lang verhaal kort ☺ : twee maanden tobben en 400 pagina’s boeken zijn nu voor iedereen beschikbaar. In de vorm van trailrunclinics, in januari en februari 2022. Wie enthousiast raakt is welkom om vervolgens lid van onze fijne hardloopgroep te worden. 

Weer beginnen of doortrainen met een blessure? Doe mee!

Wil je eerst eens voelen hoe zo’n clinic is? Meld je dan aan voor een clinic in januari of februari. Het is gratis en zonder enige verplichting. Dus: blijf niet sikkeneuren na een looppauze (of als je het heel bont hebt gemaakt tijdens de feestdagen ☺) of met een blessure. Je kunt onder onze begeleiding veilig, maar vooral met heel veel plezier, lekker verder trainen. Probeer het eens!

Zo finish jij morgen 10% sneller

Morgen is het zondag, raceday! Je hebt maandenlang getraind voor die (halve) marathon en kijkt er naar uit. Maar er is ook die sluipende twijfel: deed ik genoeg en wat kan ik vandaag nog doen? Op die laatste vraag is het antwoord verrassend eenvoudig: drink Forrest, drink!

Marathon Amsterdam 2019

Wat je de dag vóór een grote race drinkt en eet kan het verschil maken. Tussen een toptijd en een afknapper. Tijdens de race vanaf de start eten en drinken is een ‘no brainer’. Maar wat doe je de dag daarvoor? Simpel: drink, verdeeld over de dag, twee liter sportdrank.

Dat kan als volgt: 500 ml bij het ontbijt en weer een halve liter bij de lunch. Als je dan in de loop van de middag én bij het diner nog een halve liter drinkt heb je de buit binnen. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat goed drinken vóór raceday 10% kan schelen op je finishtijd. Enjoy!

Train meer in minder tijd

Als je, zoals ik, voor een halve marathon traint dan moet er aan je duurvermogen en tempohardheid gewerkt worden. Want je wilt de halve niet alleen uitlopen, je wilt ook nog een knappe tijd neerzetten. Af en toe een bloktraining is dan een goed idee.

Zo’n training kan er bijvoorbeeld zo uitzien: vijftien minuten rustig inlopen, gevolgd door wat dynamische rekoefeningen op de plaats. Vervolgens ga je vijftien minuten in een gemakkelijk tempo hardlopen. Zo heb je al dertig minuten hardlopen in de benen voordat je eerste blok begint.

Dat is het fijne aan deze training: je maakt je kilometers (bouwt duurvermogen op) en werkt ondertussen aan je tempo. Als je dit bovendien doet na al een paar kilometer te hebben gelopen voelt het ook als in de wedstrijd: je bent niet meer helemaal fris maar wilt toch doortrekken.

Terug naar de training. Na de eerste dertig minuten hardlopen ga je vier keer één kilometer op je halve marathon tempo lopen. Tussen elke kilometer zit twee minuten rust (waarin je wandelt en jogt). Ook de korte rust heeft een reden: onder vermoeidheid tóch weer je tempo’s oppakken. Na vier blokken van een kilometer volgt dan het toetje.

Na je laaste twee minuten rust ga je nog anderhalve kilometer op je halve marathon tempo lopen. En dat is best pittig: na vier herhalingen ben je goed ingesteld op ‘duizendjes’, nu nog vijfhonderd meter erbij is niet comfortabel. Zo’n beetje hetzelfde gevoel als je straks na zeventien kilometer in de wedstrijd zult ervaren. 🙂

Loop nog zo’n tien minuten uit en je training zit erop. Doe deze training in een opbouwperiode niet vaker dan eens in de twee weken, de laatste twee weken voor de halve stop je ermee. Veel plezier, nu met trainen en straks tijdens de halve!