Hardlopen in de overgang: voeding

In de overgang verandert er een aantal dingen. Voor jou als sporter is het belangrijk om in deze periode extra op je voeding te gaan letten. Lidia Bernabei, diëtist en specialist in de menopauze en het vrouwenhart, deelt in dit artikel haar kennis.

“De overgang kan wel tien jaar duren. In deze periode moet je nog meer op je voeding gaan letten. Verzadigde vetten, zoals in kaas, koekjes en kokosvet, dragen bij aan je ‘slechte’ cholesterol. Onverzadigde vetten zijn beter en herken je met het volgende ezelsbruggetje: ze zijn vloeibaar bij kamertemperatuur. Kies voor onbewerkte producten en volg het mediterrane dieet: eet veel kleurrijke groenten en gebruik extra vierge olijfolie. Deze combi levert vezels, vitamines, mineralen en antioxidanten, allemaal belangrijk om de kans op hart- en vaatziekten en kanker te verlagen. Extra vierge olijfolie is ook rijk aan bètacaroteen, dit herstelt de bloedvaten die sneller achteruitgaan tijdens de overgang.

Het verhaal van Kira (54): “In de overgang ben ik wat zwaarder geworden. Ik ben ook meer op mijn voeding gaan letten. Maar zelfs met soms drie keer sporten op een dag en weinig eten val ik niet af. Het schijnt dat je ook anders moet gaan eten maar daar heb ik me nooit zo in verdiept. Ik eet ’s ochtends yoghurt met fruit en cruesli, ’s middags twee boterhammen en ’s avonds een maaltijd en iets lekkers bij de koffie.”

Vrouwen die sporten merken vaak dat ze toch aankomen. De oorzaak is dat je ruststofwisseling daalt en je spiermassa afneemt. Daarom zijn eiwitten zo belangrijk. Eet je hetzelfde, dan sla je de overtollige energie als vet op. De Eetmeter-app helpt je bewust te worden van wat je eet, en de Kies Ik Gezond-app maakt productvergelijkingen makkelijk. Zo kun je bijvoorbeeld zien dat cottage cheese minder verzadigd vet bevat dan smeerkaas, maar wel meer eiwitten.

Tijdens de overgang krijg je te maken met hormonale schommelingen. Mijn advies: houd het bij drie eetmomenten per dag om bloedsuikerschommelingen te voorkomen. Neem als tussendoortje bijvoorbeeld kwark of noten, voor extra eiwitten. Fruit bevat suiker en kan ook schommelingen veroorzaken. Prima bij ontbijt en lunch, liever niet als tussendoortje. Beperk alcohol tot twee glazen per week. Alcohol verergert opvliegers, verhoogt het risico op kanker én je buikomvang.”

Sportbier

Isotoon, rijk aan vitaminen en caloriearm. De Duitse brouwer Erdinger profileert zijn alcoholvrije bier graag als dé ideale sportdrank. Maar is dat ook echt zo?

Wat is sportdrank?

Water met suiker en zout. Soms ook vitaminen. Afhankelijk van de soort en hoeveelheid toegevoegde koolhydraten zijn er drankjes die specifiek geschikt zijn voor consumptie voor, tijdens of juist na het lopen. 

Dat sportdrank zorgt voor betere prestaties wordt algemeen aangenomen. Zo zegt bewegingswetenschapper Asker Jeukendrup dat wielrenners beter presteren als ze gedurende een tijdrit sportdrank drinken. Ook zou het uithoudingsvermogen tijdens een intervaltraining verbeteren door het drinken van sportdrank.

Tegengeluiden

Kritische geluiden zijn er ook. Zo zegt wetenschapper Deborah Cohen dat het (wetenschappelijk) bewijs voor de de werking van sportdrank ontbreekt. En dat het wetenschapscircus rond rehydratatie achter de schermen wordt aangejaagd en deels zelfs betaald door fabrikanten. Een kritische blik op de claims van diezelfde fabrikanten kan dus zeker geen kwaad.

Zo claimt het Duitse biermerk Erdinger dat marathonlopers beter gaan lopen door het drinken van alchoholvrij witbier. Daarbij verwijst Erdinger graag naar wetenschappelijke studies. Broodje aap of moeten we allemaal aan het alcoholvrije witbier voor de volgende marathon?

Bier als hersteldrank?

Onderzoekers van de Deakin University (Australië) stellen dat we veel weten over de fysiologische effecten van (overmatig) alcoholgebruik maar weinig van de relatie tussen alcohol en sport. Meer onderzoek is dus nodig. Als het aan Erdinger ligt drinken we tot die tijd hun alcoholvrije witbier. 

Gewaarschuwd door het artikel van Deborah Cohen op BMJ.com kijken we nog eens kritisch naar de beweringen van Erdinger. Op www.erdinger-alkoholfrei.de noemt het biermerk zelf een aantal voordelen van hun bier voor sporters. Zo worden de voedings- en mineraaldeeltjes in hun alocholvrije bier snel door het lichaam opgenomen, goed voor het herstal ná een inspanning. Ook zouden de toegevoegde vitaminen zorgen voor verminderde vermoeidheid gedurende de inspanning. 

Polyfenolen

Uit onderzoek onder marathonlopers is gebleken dat het drinken van alcoholvrij bier na de wedstrijd het risico op een verkoudheid flink vermindert. De bierdrinkers die wél verkouden werden hadden bovendien mildere klachten dan de placebo-drinkers. 

Met dank aan polyfenolen; plantaardige stoffen waaraan een ontstekingsremmende werking wordt toegeschreven.

Dat polyfenolen een gunstige invloed hebben op de gezondheid van sporters is al langer bekend. Ze komen verder voor in druiven, bessen, thee, wijn, chocola en olijfolie. 

Een tijdje terug verscheen er op een van de sites van de Sunday Times een serie artikelen die de marketingclaims van sportdrankfabrikanten aan de kaak stellen. Moraal van het verhaal: veel claims zijn ongegrond. Ook het feit dat veel onderzoek betaald wordt door fabrikanten helpt de geloofwaardigheid niet. Bovendien maken de onderzoekers zich zorgen over het hoge caloriegehalte van reguliere sportdranken.

Biertje?

Zo bezien is dat biertje van Erdinger zo gek nog niet: minder calorieën, minder suiker en het bevat bovendien eiwit en polyfenolen. Maar of alcoholvrij bier ook beter is dan andere hersteldranken? Pluspunt zijn de polyfenolen maar daarvoor kun je ook toe met vruchtensap of chocola. Het beetje eiwit en de extra vitaminen spelen geen significante rol bij herstel, een glas chocomel is beter. Conclusie: niet-lopers drinken beter Erdinger (minder suikers en calorieën), sporters moeten vooral blijven drinken waar ze zich goed bij voelen voor, tijdens en na het lopen.

Hardlopen in de warmte

Afgelopen zondag vond de marathon van Leiden plaats. Naast het koningsnummer kon er ook een halve marathon, een tien kilometer en een vijf kilometer gelopen worden. Zelf liep ik de halve, die startte om 11 uur ‘s ochtends. Temperatuur: 25 graden…

Help wat is het warm!

Omdat ik bij het opstaan zondag al naar het weer had gekeken wist ik dat dit een warme editie van een heel fijn evenement zou worden. Omdat ik ook al eerder deze week het weer gechecked had was ik goed voorbereid. Wil jij ook weten hoe je met warm weer veilig kunt hardlopen of aan een evenement meedoen? Lees dan verder.

Halve marathon van Leiden

Hydrateren

Als voorbereiding op een warme halve dronk ik afgelopen vrijdag meer water dan normaal. Ik zorgde ervoor dat ik naast mijn gebruikelijke inname die dag een liter water extra dronk. Niet in één keer natuurlijk maar netjes verspreid over de dag. Op zaterdag dronk ik naast voldoende water ook nog een liter sportdrank. De sportdrank verdeelde ik over vier porties van 250 ml per keer. Op deze manier was mijn lijf al goed vooraf gehydrateerd.

Tijdens het evenement

Heel goed van de organisatie was het uitbreiden van het aantal waterposten. Naast de geplande drankposten elke 5 kilometer waren er nu ook extra posten neergezet. Zo kon je als deelnemer (bijna) elke 2.5 kilometer een bekertje water of sportdrank nemen. Omdat ik de voorgaande dagen al extra gedronken had stopte ik om de 5 kilometer voor water. Niet alleen om te drinken maar ook om mezelf af te koelen. 

Naast de officiële drankposten waren er ook veel bewoners langs het parcours zo lief om voor verkoeling te zorgen. Heerlijk die tuinsproeiers langs de route waar je langs kon lopen, en veel mensen hadden ook een tafeltje met water en bekertjes neergezet. Al met al was het dus mogelijk om goed te drinken en te koelen langs de hele route.

Veiligheid vóór alles 

Al met al liep ik een prima halve. Een stuk rustiger dan gepland, dit was óók in verband met de warmte. Het ijskoude 0.0 bier na de finish smaakte nog nooit zo goed. 

Helaas voor de deelnemers aan de 10 kilometer die later in de middag zou starten: die afstand werd om veiligheidsredenen afgelast, er waren op de andere afstanden al teveel mensen onwel geworden door de warmte. Balen voor de deelnemers maar de veiligste keuze voor de organisatie. 

Ga jij ook lopen als het (erg) warm is? Zorg dan dus dat je daags daarvoor én tijdens de loop zelf voldoende drinkt en je lichaam koelt. 

Voorbij de 10 kilometer

Hoewel het nu nog ver weg lijkt ben je, als je 10 kilometer comfortabel kunt hardlopen, klaar voor een volgende uitdaging. Dat kan 15 kilometer zijn of, ietsje verder, 10 Engelse mijl (16,1 kilometer). Om van daaruit door te trainen naar je eerste halve marathon. Waarbij natuurlijk niks moet: misschien vind je het wel veel leuker om je de komende maanden te gaan toeleggen op een snellere 10 kilometer. Maar wil je op dit moment verder lopen, lees dan dit artikel. 

Ben jij klaar voor de volgende stap?

Het lopen van langere afstanden stelt nieuwe eisen aan je training: je gaat vaker, verder en ook sneller trainen. Zorg dat je daar mentaal en fysiek klaar voor bent. Dan houd je de kans op onnodige blessures en tegenvallende resultaten klein. Maar wanneer weet je nou dat je toe bent aan de volgende stap? Wat mij betreft kun je aan een 15 kilometer en verder gaan denken als je de afgelopen drie maanden meerdere keren een 10 kilometer loop comfortabel binnen het uur hebt afgelegd. Nog beter is het als je ook al eens wat verder bent geweest, 12 kilometer bijvoorbeeld. Met deze basis ben je klaar om in ongeveer drie maanden naar je eerste 15 kilometer of 10 Engelse mijl toe te werken. 

Perfecte tussenstop

Als je na de 10 kilometer verder wilt, is een 15 of 16,1 kilometer een perfecte tussenstop op weg naar de halve marathon. Want als je in staat bent om ruim 15 kilometer comfortabel hard te lopen, is de halve een realistisch volgend doel. Belangrijk is vooral dat je de tijd neemt. Op weg naar de 15 of 10 EM, maar ook daarna. Het is verstandig om bij het bereiken van een mijlplaal even een paar weken een pas op de plaats te maken en je nieuwe basis te verstevigen. 

Schema van 10 naar 16,1 kilometer (10 EM)

Uitgaande van drie trainingen per week kun je in 12 weken toewerken naar het lopen van je eerste 10 EM. Twee keer per week trainen kan ook, je bent dan natuurlijk wel meer weken bezig. Overigens raad ik je echt aan om tijd te maken voor drie trainingen per week: het trainen voelt dan gewoon comfortabeler. 

Benieuwd naar het schema? Mijn boek Van 5 naar 10 kilometer – Maak je eigen hardloopschema is te koop bij bol.com.

Trainingstempo bepalen

Juist als je het zwaar krijgt tijdens het lopen, gaat je hoofd spelletjes met je spelen. Je begint opeens te twijfelen, aan alles. Maar vooral vraag je je af hoe lang je op hetzelfde tempo door kunt lopen. Zou het niet fijn zijn als je vooraf weet hoe hard je echt kunt? Dat je niet denkt: ik kan dit wel of niet, maar dat je het wéét? 

De juiste tempo’s

We gaan er in dit artikel vanuit dat je trainingen de volgende lopen bevatten: duurloop, tempoloop en intervaltraining. Elk van deze lopen heeft een eigen doel. De duurloop is bedoeld om je beenspieren sterker te maken en je uithoudingsvermogen te vergroten. Tempolopen verhogen ook je uithoudingsvermogen en trainen bovendien je tempovastheid (je kunt een bepaalde snelheid steeds langer vasthouden). En intervaltraining? Die werk je af om je basissnelheid te verhogen. Hoe bepaal je nu wat voor elk van deze trainingen het juiste tempo is? 

De 10-minutentest

Misschien heb je al een GPS-horloge (of kun je er één lenen). Zo kun je gemakkelijk snelheid en afstand meten. Met een 10-minutentest kun je nu eenvoudig de drie bedoelde tempo’s uitrekenen. Simpel gezegd: je gaat 10 minuten lang zo hard mogelijk lopen. Met behulp van je horloge weet je welke afstand je in 10 minuten hebt afgelegd. En daarmee kun je ook je (gemiddelde) snelheid tijdens die 10 minuten berekenen. Voorbeeld: je hebt 2000 meter in 10 minuten gelopen. De gemiddelde snelheid gedurende die 10 minuten: 12 kilometer per uur. Een kwestie van afstand en tijd met zes vermenigvuldigen.

Jouw trainingstempo’s

Stel, je hebt in 10 minuten 1900 meter gelopen. Dan was je snelheid 11,4 kilometer per uur. Nu je die snelheid hebt, kun je het tempo van elk van je drie trainingslopen bepalen: duurlopen gaan op 60-70% van je 10-minuten snelheid. Tempolopen op 80-90% en intervaltraining op 100-110%. Wat betekent dit nu precies als je aan het trainen bent? Je duurlopen gaan op een snelheid van tussen de 6,8 en 8 kilometer per uur. En je tempolopen? Die gaan harder, tussen de 9,1 en 10,3 kilometer per uur. Intervallen doe je op een snelheid van 11,4 kilometer per uur of harder.

Vier keer per jaar APK

Als je vaker en gevarieerder gaat trainen, zal je conditie snel vooruitgaan. Dat betekent ook dat je sneller gaat lopen. Je kunt je voorstellen dat daarom jouw score op de 10-minutentest ook verandert. Doe daarom vier keer per jaar de test opnieuw. Trouwens, let in alle gevallen op je gevoel: als je volgens de test een bepaald tempo moet lopen en dat voelt niet goed, pas dan het tempo zo aan dat het wél goed voelt. 

Dit artikel is gebaseerd op tekst uit mijn boek Van 5 naar 10 kilometer – Maak je eigen hardloopschema. Het boek is te koop op bol.com. 

Wil jij sneller hardlopen? Lees hoe

Sneller hardlopen, wie wil dat niet? Er zijn dan ook tal van tips te vinden online. De belangrijkste tips zetten wij hier voor je op een rijtje.

Runner’s World: zoek de heuvels op

Sneller worden doe je volgens dit bekende tijdschrift op een heuvel. Doe na een gedegen warming-up vier tot acht heuvelsprints: ren in tien seconden maximaal omhoog en neem tussen herhalingen negentig seconden hersteltijd. En het blad deelt nog twee tips: rustige duurlopen horen 85% van je schema te beslaan. Tip drie: breng variatie aan in je trainingen, daar word je sneller (en vrolijker) van.

ProRun: kort maar krachtig

Een simpele tip van dit online runnersmagazine: voeg yoga toe aan je wekelijkse routine. Je wordt er extra flexibel van en herstelt sneller van looptrainingen. Twee keer winst dus.

Nike.com: alsmaar verder

Loop wat verder dan normaal, elke week opnieuw. En volgens dit sportmerk zorgen heuvel- en intervaltraining voor meer snelheid.

Intervallen is leuker in een hardloopgroep, bijvoorbeeld bij Loopmeesters.

Hardlopen.nl: train vaker

Volgens deze website van de Atletiekunie kun je sneller worden door een training toe te voegen aan je weekschema. Ook is bekend dat mensen die trainen voor bijvoorbeeld een marathon vaak sneller worden op de kortere afstanden. Hun uithoudingsvermogen is namelijk toegenomen door de lange marathontrainingen.

Red Bull: beter vaker kort dan één keer lang

Loop veel van je trainingen op 75 tot 80% van je maximale hartslag. Zo werk je aan het verbeteren van je uithoudingsvermogen. En doe eens wat versnellingen, aan het einde van je rustige duurloop. En nog een laatste tip van dit energiedrankje: drie keer dertig minuten trainen in de week is beter dan één keer anderhalf uur.

De Zuid-Eifel: een paradijs voor hardlopers

In het westen van Duitsland ligt de Zuid-Eifel met haar adembenemende landschappen en charmante dorpjes. Dit gebied is een walhalla voor hardlopers die op zoek zijn naar ongerepte natuur. Lees hier over de aantrekkingskracht en het vele moois van dit gebied.

De Zuid-Eifel staat bekend om zijn gevarieerde en overweldigende natuur. Weelderige groene valleien, glooiende heuvels en dichte bossen kenmerken het landschap. Wandelpaden doorkruisen de regio en nemen (hard)lopers mee door het prachtige landschap.

De Zuid-Eifel heeft een geologische geschiedenis die is gevormd door vulkanische activiteit, met een uniek en boeiend landschap als resultaat. De vulkanische meren en Maaren (kraters), zoals het beroemde Pulvermaar en Schalkenmehrener Maar, bieden bezoekers een glimp van het vurige verleden van de regio. Deze kratermeren zijn omgeven door weelderige natuur en zijn ideale plekken om helemaal tot rust te komen.

Charmante dorpjes sieren de Zuid-Eifel, elk met zijn eigen sfeer en karakter. Deze dorpen, zoals Bitburg en Prüm, hebben een rijk cultureel erfgoed, met vakwerkhuizen, kasseienstraten en gastvrije inwoners. 

Naast charmante dorpen herbergt de Zuid-Eifel oude kastelen die getuigen van eeuwen geschiedenis. Kasteel Vianden, gelegen in de nabijgelegen Ardennen, is een goed voorbeeld. Zijn middeleeuwse architectuur en prachtige uitzichten maken het een must-see voor bezoekers van deze regio.

De Zuid-Eifel is niet alleen een lust voor het oog, maar ook voor de smaak. De lokale keuken weerspiegelt de overvloed aan landbouw en culinaire tradities in de regio. Bezoekers kunnen genieten van regionale specialiteiten, waaronder stevige stoofschotels, ambachtelijke kazen en versgebakken brood. 

Of je nu een fervent hardloper bent, een geschiedenisliefhebber, of eenvoudigweg op zoek bent naar rust, deze regio heeft voor elk wat wils. Van de vulkanische landschappen en historische dorpen tot de heerlijke lokale keuken, nodigt de Zuid-Eifel reizigers uit om op ontdekkingstocht te gaan.

Twaalf minuten sneller op de marathon

Het leek mij prettig om een goed schema te hebben, waar ik volledig op kon vertrouwen.

Jori liep in oktober 2023 de marathon van Amsterdam, in vier uur en zes minuten. Ze scherpte daarmee haar PR aan met maar liefst twaalf minuten. Hieronder vertelt Jori hoe zij het trainen met TrainingPeaks en Karel als coach heeft ervaren.

Jori na de finish van de Amsterdam Marathon

Hoe kwam je Karel als TP-coach op het spoor? Via mijn man Gerben, hij heeft bij Loopmeesters getraind.

Wat sprak je aan in zijn programma, waarom besloot je het te doen? Het leek mij prettig een goed schema te hebben, waar ik volledig op kon vertrouwen. En Gerben gaf aan dat Karel een fijne trainer is.

Hoe beviel het trainen met TrainingPeaks? Goed, TP is een goede en overzichtelijke app.

En wat vond je van het schema? In het begin vond ik het schema wat lastig, het begon wel heel erg op nul. Toen na overleg een en ander was bijgesteld vond ik het heel prettig.

Zou je opnieuw overwegen met Karel te trainen? Ja, en ik zou zeker weer het schema gebruiken.

Heb je nog tips en tops voor dit programma? Nog meer persoonlijke aandacht zou fijn zijn. Ook de coaching en tips vond ik heel prettig. De laatste week was in dat opzicht heel fijn, door de persoonlijke aandacht en de wedstrijdtips.

Zou je Karel als TP-coach aanraden aan anderen? Zeker, vooral als er nog iets meer persoonlijke aandacht is, zoals in de laatste week. 🙂

Klik hier voor meer verhalen van lopers die TrainingPeaks en coach Karel gebruikten.

Ervaringen met TrainingPeaks

Het online coaching platform TrainingPeaks is een persoonlijk hardloopschema dat meegroeit met jouw vorderingen. Trainer Karel Kolb is je coach. Als je met een Garmin horloge traint staan de workouts zelfs meteen in je horloge. Wat jij nog moet doen: je schoenen aantrekken en op start drukken. Hieronder lees je een aantal ervaringen van tevreden klanten.

´Trainen met Karel is heel motiverend en hij heeft veel kennis en ervaring. Het is heel fijn om de verantwoordelijkheid bij hem te leggen (plannen van de trainingen, bijhouden van de voortgang etc.).’ Lisette liep in Leiden een PR op de halve.

Halve marathon Leiden
Halve marathon Leiden

Trainen met Karel en TrainingPeaks geeft me houvast en vertrouwen. Ik weet dat ik op de goede manier aan het opbouwen ben. Mijn schema is gebaseerd op hartslag. In het begin lastig omdat je snel te hard loopt. Maar na vijf weken trainen liep ik de 10 kilometer harder, met een lagere hartslag.’ Suzanne liep een PR op de halve.

‘Intervallen gingen bij mij vaak fout, ik blies mezelf de eerste paar herhalingen compleet op. Nu ik alleen nog hoef te doen wat in mijn horloge staat gaat het veel beter. Dankzij Karel en TrainingPeaks stond ik vol vertrouwen in het startvak van de Rotterdam marathon. Dit jaar loop ik ‘m opnieuw, weer met TrainingPeaks en Karel als mijn coach.’ Barn liep in 2022 zijn eerste marathon, in Rotterdam.

Meer weten over trainen met TrainingPeaks en Karel? Klik deze link.